tg-me.com/RahmanInstitute/2523
Last Update:
🔻حذف کنکور؛ تحول در نظام آموزش؟
▪️ماجرای حذف کنکور داستانی تکراری است که هر چند وقت یک بار در رسانه‌ها مطرح می‌شود. اما آیا می‌توان در شرایط فعلی، کنکور را حذف کرد؟ جلال کریمیان_پژوهشگر فلسفه و سیاستگذاری آموزش_ معتقد است با حذف کنکور یا با کاهش سهم کنکور از پذیرش دانشجو، مشکلات نظام آموزش حل نخواهد شد. در عوض، باید عرضه و تقاضای آموزشی تنظیم شود و نه شیوه‌ی گزینش در کنکور.
▪️امروزه در تمام دنیا به آموزش‌های دوران بزرگسالی اهمیت می‌دهند و آموزش را امری توقف‌ناپذیر می‌دانند که باید در تمام طول عمر ادامه داشته باشد. ولی در ایران چنین امکانی فراهم نشده است و در عوض کنکور را مقصر جلوه می‌دهند. کنکور صرفا سازو کاری است که می‌خواهد جو حاکم بر نظام آموزشی کشور را تنظیم کند. مسئله اصلی در کنکور عرضه و تقاضا است. تقاضای زیادی برای ورود به دانشگاه وجود دارد در حالی که عرضه کم است. ایجاد توازن بین این دو به ابزاری خاص نیاز دارد. در نظام آموزشی متمرکز ایران، همه چیز متمرکز است و باید متمرکز بماند، چنان که دولت نیز مایل است این تمرکز را حفظ کند. بنابراین تقریبا هیچ کاری را نمی‌توان به صورت غیرمتمرکز انجام داد. مثلا الان بهترین دانشگاه‌های ایران همان دانشگاه‌های دولتی‌اند که بودجه‌شان را دولت تامین می‌کند. وقتی دانشگاه بودجه‌اش را از دولت می‌گیرد، مجبور است به تمرکز دولتی تن بدهد و نمی‌تواند به تنهایی به عنوان مرجع گزینش و جذب دانشجو عمل کند، چون ممکن است با انواع اتهام‌ها و انگ‌های سیاسی و اقتصادی روبرو شود.
▪️از طرف دیگر، در قوانین فعلی ایران، چیزی به نام نظام‌های بینابینی تعریف نشده است؛ یعنی مثلا دانشگاهی که نهاد عمومی باشد و تا حدی از دولت استقلال داشته باشد. پس نظام آموزشی مجبور است به نحوی متمرکز عرضه و تقاضا را مدیریت کند. حال چگونه می‌توان عرضه و تقاضا را مدیریت کرد؟
▪️اول با گسترش آموزش‌های مهارت‌محور و بازار اشتغالی که به مهارت نیاز داشته باشد و خود به خود منجر به کاهش تقاضا می‌شود و دوم تنظیم عرضه. اکنون بعضی رشته‌ها مثل پزشکی عرضه‌ی بسیار کمی دارند و تعداد خروجی‌شان کمتر از نیاز کشور است. الان پزشکی عمومی در کشور بسیار کم است و طبق برخی گزارش‌ها، نیاز واقعی کشور به پزشک عمومی ۴ برابر تعداد پزشکان عمومی موجود است. در این نمونه با افزایش تعداد پزشکان عمومی، یعنی با افزایش عرضه، می‌توان بین عرضه و تقاضا توازن بهتری ایجاد کرد. اما مثلا تاثیر مدل که به عنوان بدیل کنکور پیشنهاد می‌شود نه باعث حذف رقابت می‌شود نه عرضه را افزایش می‌دهد و نه تقاضا را کم می‌کند و نه بازار آموزش خصوصی را مهار می‌کند. به علاوه با افزایش تاثیر معدل ممکن است مشکلات جدیدی مثل طراحی سوالات آزمون‌های مدارس پیش می‌آید که خودش به افزایش تقاضا بدون وجود عرضه می‌انجامد.
▪️در این‌جا برقراری امنیت نهایی مدارس نیز مهم است. اگر قرار باشد هر مدرسه‌ای برای خودش آزمون نهایی برگزار کند تامین امنیت همه‌ی این مدارس غیر ممکن خواهد بود. و بار سنگینی بر دوش آموزش‌وپرورش خواهد داشت.
▪️بر اساس اصول اقتصادی، حذف کنکور تغییر خاصی در گردش مالی آموزش و پرورش ایجاد نخواهد کرد، چون نه عرضه تغییر خواهد کرد و نه تقاضا، فقط سازو کار جذب پول مردم در بخش خصوصی تغییر می‌کند. در واقع چند کار باید انجام شود اول، اتصال غیرمنطقی بازار اشتغال به مدرک تحصیلی باید قطع شود. دوم باید کیفیت آموزش مدرسه‌ای افزایش یابد تا رقابت بیهوده بین افراد به وجود نیاید. سوم، آموزش‌ها نیز باید حول کسب مهارت‌های عملی باشد و برنامه‌ی مدارس در جهت ارائه مهارت‌های عملی تنظیم شود. این اقدامات طبعا به هزینه‌ی بیشتری نیاز دارد و دولت باید برای تامین این هزینه اقدام کند.
📚بخشی از مصاحبه جلال کریمیان با عنوان «اقتصاد آموزش‌وپرورش» منتشر شده در کتاب «راه و بیراهه آموزش‌وپرورش در ایران» را خواندید.
📩 برای سفارش کتاب به آیدی زیر پیام دهید: @rahman_inst
@rahmaninstitute
BY مؤسسهٔ رحمان
Share with your friend now:
tg-me.com/RahmanInstitute/2523